Naslov Traduzione degli elementi culturospecifici nei testi giuridici sull’esempio dello „Statuto della Regione Istriana“
Naslov (hrvatski) Prevođenje kulturospecifičnih elemenata u pravnim tekstovima na primjeru „Statuta Istarske županije“
Naslov (engleski) Translation of culture-specific items in legal textes on the example of the „Statute of the Istrian Region“
Autor Viktorija Capek
Mentor Sandra Milanko (mentor)
Član povjerenstva Ivana Škevin Rajko (predsjednik povjerenstva)
Član povjerenstva Iva Grgić Maroević (član povjerenstva)
Član povjerenstva Sandra Milanko (član povjerenstva)
Ustanova koja je dodijelila akademski / stručni stupanj Sveučilište u Zadru (Odjel za talijanistiku) Zadar
Datum i država obrane 2019-03-27, Hrvatska
Znanstveno / umjetničko područje, polje i grana HUMANISTIČKE ZNANOSTI Filologija Romanistika
Sažetak La cultura si manifesta in tutti gli ambiti della vita umana. I prodotti culturospecifici sono, tra l’altro, il diritto e il suo linguaggio. L’influsso della cultura si rivela anche nella traduzione che non è una mera trasposizione del significato dei segni linguistici da una lingua in un’altra, ma diventa un processo che deve rendere possibile la comunicazione interculturale. L’obiettivo della presente tesi è la determinazione degli elementi culturospecifici nei testi giuridici e l’analisi della loro traduzione. Come corpus si è scelto lo Statuto della Regione Istriana. Vengono analizzate le similarità e le differenze tra il testo di partenza croato e la sua traduzione nella lingua italiana. L’accento viene posto sulla traduzione delle caratteristiche del linguaggio giuridico (delle caratteristiche grammaticali, sintattiche e stilistiche) e dei realia giuridici, termini che si riferiscono ai nomi e concetti specifici della cultura giuridica croata. L’analisi traduttologica degli elementi culturospecifici ha mostrato che nel metatesto in gran parte si segue il modello croato, ossia il passivo croato viene tradotto con il passivo nell’italiano, si segue l’ordine delle parole del prototesto ecc. I cambiamenti che si manifestano nella traduzione, ad esempio il cambiamento della forma, del tempo e del modo verbale, del numero e della classe grammaticale, la generalizzazione e la specificazione non causano nessun cambiamento radicale del senso. Nella traduzione dei realia giuridici, che non hanno un equivalente nella cultura ricevente italiana, si potevano stabilire le strategie traduttive orientate sia verso la cultura emittente, che verso la cultura ricevente.
Sažetak (hrvatski) Kultura se očituje u svim područjima ljudskog života. Kulturospecifični proizvodi su, između ostalog, pravo i njegov jezik. Utjecaj kulture dolazi do izražaja i u prevođenju koje nije puko prenošenje značenja jezičnih znakova iz jednog jezika u drugi, već postaje proces koji treba omogućiti interkulturalnu komunikaciju. Cilj ovog rada je utvrđivanje kulturospecifičnih elemenata u pravnim tekstovima te analiza njihovog prijevoda. Za korpus je izabran Statut Istarske županije. Analiziraju se sličnosti i razlike između hrvatskog polaznog teksta i njegovog prijevoda na talijanski jezik. Naglašava se prevođenje značajki pravnog jezika (gramatičkih, sintaktičkih i stilističkih značajki) te pravnih realia, izraza koji se odnose na imena i koncepte specifične za hrvatsku pravnu kulturu. Traduktološka analiza je pokazala da se u ciljnom tekstu većinom slijedi hrvatski model, odnosno hrvatski pasiv se prevodi pasivom u talijanskom jeziku, prati se poredak riječi u rečenicama polaznog teksta itd. Promjene koje se očituju u prijevodu, kao što su promjena glagolskog stanja, vremena i načina, gramatičkog broja i vrste riječi, generalizacija i specifikacija, ne uzrokuju radikalnu promjenu smisla. U prevođenju pravnih realia koji nemaju ekvivalent u ciljnoj talijanskoj kulturi mogle su se utvrditi prijevodne strategije usmjerene prema polaznoj, ali i ciljnoj kulturi.
Sažetak (engleski) Culture manifests itself in all areas of human life. The culture-specific products are, among other things, the law and its language. The influence of culture is also revealed in the translation that is not a mere transposition of the meaning of linguistic signs from one language into another but becomes a process that should enable the intercultural communication. The aim of this thesis is the determination of the culture-specific items in legal texts and the analysis of their translation. The chosen corpus was Statute of the Istrian Region. The similarities and differences between the Croatian source text and its translation into Italian are analyzed. The emphasis is on the translation of the features of legal language (grammatical, syntactic and stylistic features) and of legal realia, terms that refer to specific names and concepts of Croatian legal culture. The translation analysis of the culture-specific items has shown that in the target text most of the Croatian model is followed, that is, the Croatian passive is translated with the passive in the Italian version, the word order of the source text is followed etc. The changes that occur in the translation, such as the change in the verbal voice, verb tense, grammatical mode, grammatical number and category of words, generalisation and specification, do not cause any radical change in the meaning. In the translation of legal realia which do not have an equivalent in the Italian target culture, it was possible to establish the translation strategies oriented both towards the source and towards the target culture.
Ključne riječi
culturospecificità
realia
linguaggio giuridico
traduzione giuridica
analisi traduttologica
Ključne riječi (hrvatski)
kulturospecifičnost
realia
pravni jezik
pravno prevođenje
traduktološka analiza
Ključne riječi (engleski)
cultural specificity
realia
legal language
legal translation
translation analysis
Jezik talijanski
URN:NBN urn:nbn:hr:162:964700
Studijski program Naziv: Prevoditeljski studij talijanistike (dvopredmetni) Vrsta studija: sveučilišni Stupanj studija: diplomski Akademski / stručni naziv: magistar/magistra talijanske filologije (mag. philol. ital.)
Vrsta resursa Tekst
Način izrade datoteke Izvorno digitalna
Prava pristupa Pristup korisnicima matične ustanove
Uvjeti korištenja
Datum i vrijeme pohrane 2019-07-03 08:42:47